ویژگی یک مدیر خوب

       بابررسی ویژگی های رسول اعظم (صلی الله علیه واله )ویژگی‌های یک مدیر خوب را به طور خلاصه مطرح می کنیم  تا الگویی باشد برای آن دسته از مدیران دل سوز و متعهدی که می‌خواهند به جامعه اسلامی خدمت کنند. قبل از انتخاب مدیران  باید به سوابق آنه توجه نمود و ویژگی ها واوصاف زیرا بررسی کرد دقت در این امورمی‌تواند باعث موفقیت مدیران شود.

1- اطاعت پذیری از خداوپیامبر اگرم(ص): «و من یطع الله و رسوله و یخش الله و یتقه فأولئک هم الفائزون»هر گاه جامعه‌ای از مدیری با ویژگی‌های فوق برخوردار باشد طبیعی است که اطلاعات از او باعث رشد و ترقی و پیشرفت و تعالی آن جامعه می‌شود، در آیه فوق می‌خوانیم که اطاعت از خدا و سول، باعث رستگاری است.

2-رحمت ومهربانی بامردم: خداوند خطاب به پیامبر رحمت(ص) می فرماید«و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین»؛ ای رسول! ما تو را نفرستادیم؛ مگر آن که رحمت برای اهل عالم باشی». یکی از عوامل موفقیت یک مدیر، آن است که نسبت به زیر دستان خود رحمت و مهربانی برخوردار باشد و زیر دستانش این مهربانی او را احساس کنند طبیعی است که وقتی مدیر مافوق نسبت به کسی مهربان باشد، او نیز خود به خود از او تبعیت خواهد کرد و به خوبی وظیفه‌اش را انجام می‌دهد و در چنین جوی، مدیر هم می‌تواند به راحتی ایده‌های خود را پیاده کند. در این آیه، خداوند می‌فرماید:ای پیامبر! ما تو را نفرستادیم؛ مگر این که رحمت برای اهل عالم باشی و نه تنها فقط پیروان و دوستان خودت، بلکه همه مردم، خوب و بد، دوست و دشمن، باید این مهربانی را از تو احساس کنند. یک مدیر شایسته، باید امکان رشد را برای همه فراهم کند؛ هر چند برخی نخواهند از این امکانات بهره‌مند شوند یا او را قبول نداشته باشند.

3-گذشت وچشم پوشی  از خطاهای دیگران: «....فاعف عنهم و استغفر لهم و ... »یکی از ویژگی‌های پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله )و از عوامل موفقیت و محبوبیت وی، چشم پوشی از خطاهای مسلمانان بود. برای هر انسانی لغزش‌هایی پیش می‌آید که غالب آنها از روی غفلت انجام می‌گیرد؛ در چنین مواردی نه تنها باید این گونه لغزش‌ها را عفو کرد، بلکه باید آنها را پنهان کرد تا آبروی طرف حفظ شود؛ زیرا حفظ آبروی اشخاص، مانع بزرگی برای ارتکاب مجدد خطاهاست. از این رو، یکی از اصول مهم مدیریت، چشم پوشی از خطاها و حفظ آبروی اشخاص است.

4-داشتن علم وتخصص: مدیر یک مجموعه، باید از علم و دانش لازم درباره مجموعه تحت مدیریت خویش برخوردار باشد تا بتواند مجموعه مورد نظر را به خوبی هدایت کند و در هنگام بحران‌ها، نیروهای تحت امر خود را ارشاد کند. خداوند می فرماید:
«علمکم ما لم تکونوا تعلمون؛خداوند (به واسطه پیامبر (صلی الله علیه واله )چیزهایی به شما یاد داد که نمی‌دانستید. »آن چه باعث شد پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله) در طول 23سال جهان را دگرگون کند و از اشخاص وحشی و خون آشام، انسان‌هایی فرهیخته بسازد، علم و دانش آن حضرت بود. آن حضرت به خوبی انسان و جهان را می‌شناخت؛ از نیازهای انسان با خبر بود؛ راه سعادت انسان را می‌دانست؛ از دام‌های گسترده بر سر راه بشریت آگاه بود و ..... از این رو، به خوبی توانست در مدت بسیار کمی و با وجود مشکلات فراوان، راه پیشرفت و تعالی انسان را هموار کند.

5- داشتن عقل وتدبیر: پیامبر (صلی الله علیه واله )می‌فرماید: «من ولی علی عشره کان له عقل اربعین و من تولی اربعین کان له عقل اربع مأه؛ کسی که مدیریت و سرپرستی ده نفر را بر عهده گرفت، باید عقل و اندیشه چهل نفر را داشته باشد و کسی که مسئولیت اداره چهل نفر را بر دوش بکشد،‌باید عقل چهار صد نفر را داشته باشد» از این سخن گرانبهای پیامبر اعظم (صلی الله علیه واله )استفاده می‌شود که اگر جامعه کوچک و به تعداد ده نفر باشد، عقل و تدبیر مدیر باید چهار برابر افراد تحت مدیریت او باشد و اگر مجموعه بزرگتر شد و به چهل نفر رسید، باید عقل و تدبیر مدیر، ده برابر شود و هر چه تعداد افراد زیاد شود، شرایط سخت‌تر می‌شود و عقل و تدبیر باید تصاعدی بالا برود باید تصاعدی بالا برود.

6- داشتن رفق ومدارا: پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله )سیاست و مدیریت مبتنی بر رفق و مدارا را سر آغاز حکمت دانسته برای سیاستمداران و مدیرانی که پیرو این نوع سیاست و مدیریت هستند، دست به دعا و نیایش برداشته، چنین دعا کرد:«الرفق رأس الحکمه، اللهم من ولی شیئاً من امور امتی فرفق بهم و من شق علیهم فاشقق علیه؛ رفق و مدارا، سرآغاز حکمت است. خدایا!هر کس سرپرستی و مدیریت بخشی از امور امت مرا به عهده گرفت و با آنان مدارا کرد، تو نیز با او مدارا کن و هر کس بر آنان سختی روا داشت، تو نیز بر او سخت بگیر»

7- داشتن قدرت حل اختلاف : مدیر یک مجموعه نیز باید هنگام اختلاف مسئولین بخش‌های گوناگون قدرت هماهنگ کردن آنها و رفع اختلاف آنها را داشته باشد تا مجموعه از هم نپاشد؛ زیرا در غیر این صورت، اگر هر مسئولی بخواهد سلیقه و فکر خود را اعمال کند، مجموعه تحت امر وی زودی از هم خواهد پاشید. «...فان تنازعتم فی شیء فروده الی الله و الرسول ان کنتم تومنون بالله و الیوم الاخر »خداوند در این آیه به مسلمین دستور می‌دهد تا هر گاه دچار اختلاف و نزاع شدند، برای رفع نزاع، به کتاب خدا وسنت رسول (صلی الله علیه واله )مراجعه می‌کنند و طبیعی است، اگر مرجعی برای حل اختلاف نباشد، این اختلاف به نزاع منجر شده، نزاع‌ها هم باعث خون ریزی‌ها و از بین رفتن اصل دین که تامین کننده سعادت انسان است، خواهد شد.

8- فعال وپویا : مدیر خوب کسی است که با فعالیت خستگی ناپذبر همیشه در حال نوآوری وپیشرفت باشد.

آثار وپیامدها

مدیرانی که از سابقه خوبی برخوردار هستند همیشه منشأ خیر وبرکت هستند در زیر به برخی از این پیامد های مثبت آنان اشاره می شود:

- در انجام کار ها افراد خدا را ناظر بر رفتار خود می دانند.

- دوستی  ورحمت افراد ی که در کنار هم هستند بیشتر می شود.

-  افراد ازخطای همدیگر چشم پوشی می کنند.

- توانایی افراد با دانایی همراه می شود(انجام امور به روش علمی).

-  کارها با عقل وتدبیر انجام می شود.

-قبل از انجام هرکار مهم با دیگران  مشورت  می شود.
- اختلافات افراد به حداقل می رسد.

- بالا دستان با رفق ومدارا با زیر دستان رفتار می کنند.

- در گزینش ها به صفات و ویژگی مثبت افراد توجه می شود.